Λιοντάρια και Αμνοί...

Ο κινηματογραφικός μαραθώνιος στον οποίο επιδόθηκα τις τελευταίες ημέρες με οδήγησε στο πιο πρόσφατο δημιούργημα του κ. Robert Redford με τίτλο Lions for Lambs. Πρόκειται για μια πολιτική ταινία που χωρίς ουσιαστικό σενάριο βασίζεται σε τρεις παράλληλες ιστορίες, οι δυο από τις οποίες είναι κυρίως διάλογοι.
Ένας συντηρητικός φιλόδοξος Bush-ικός γερουσιαστής (Tom Cruise) παρουσιάζει στη βετεράνο δημοκρατική δημοσιογράφο (Meryl Streep) και προπαγανδίζει για ένα νέο είδος πολέμου στο Αφγανιστάν που θα τους δώσει την πολυπόθητη νίκη. Ένας καθηγητής πολιτικών επιστημών (Robert Redford) προσπαθεί να αφυπνίσει τη -χαμένη από χέρι- συνείδηση ενός φοιτητή με αρκετές προοπτικές. Δυο στρατιώτες τραυματίζονται στην προσπάθεια εφαρμογής του παραπάνω νέου είδους πολέμου. Όλα κάπου συνδέονται και μέσα από την ιστορία προσπαθεί να γίνει μια πολιτική ανάλυση του θέματος και όχι μόνο. Όμως μόνο προσπαθεί...
Περνάνε αρκετά λεπτά για να συνειδητοποιήσεις αν πρόκειται για μια ακόμα αμερικάνικη προπαγάνδα που τόοοοσα χρόνια αυτο-ταϊζόμαστε (λίγη ειλικρίνια από μέρους μας) ή αν επιτέλους κάτι καταλαβαίνουν αυτοί οι άνθρωποι. Δείχνω επίσης και "μεγαλόκαρδος" και δεν πετάω το DVD από το παράθυρο όταν ο καθηγητής Redford σχολιάζει αρνητικά τη σημερινή πολιτική σκηνή της Ελλάδος για να απομακρύνει τη σκέψη του φοιτητή από τις αξίες και τη φιλοσοφία των αρχαίων μας. Η ισοπέδωση είναι συνήθης αντίδραση του απογοητευμένου και αηδιασμένου, ούτε εμείς είμαστε τέλειοι, απλά η κλασσική ατάκα "δεν είμαστε όλοι στο ίδιο τσουβάλι" κολλάει άψογα. Όταν όμως ο κ. Redford το παίρνει πάνω του και στην κορύφωση της ταινίας ανακοινώνει ότι ¨η Ρώμη καίγεται και κάτι πρέπει να κάνουμε¨... τότε όλα σβήνουν, η ταινία συνεχίζει με κάτι διφορούμενες σκηνές και ... τίτλοι τέλους.
Σε όλη την ταινία γίνεται μια προσπάθεια να υπάρξει μια ισορροπία: από τη μια έχουμε όλη την απαράδεκτη επιχειρηματολογία των ρεπουμπλικανών, από την άλλη τους εύστοχους προβληματισμούς της άλλης πλευράς (δημοκρατικών; θα δείξει). Πρώτον, γιατί να ξανακούσουμε όλες τις φαρισαϊκές κορώνες των Bush-ικών; Έχουμε αρκετές ταινίες-εκτρώματα και μια ολόκληρη πραγματικότητα να μας τις θυμίζουν. Μήπως είναι μια μοντέρνα "μαιευτική" μέθοδος που θα κρατήσει στις θέσεις τους όλους τους οπαδούς αυτής της άποψης για να μην τους χάσει όταν περάσει στην άποψη των άλλων; Αν ο σκηνοθέτης προσπαθεί να εγκαινιάσει μια νέα μορφή διαλόγου στην χώρα του fast -food, θα έπρεπε να είναι πιο θαρραλέος.
Δεύτερον, οι προβληματισμοί "yes,but..." των εχθρών του πολέμου, όσων διαφωνούν με την εικόνα της Αυτοκρατορικής Αμερικής , των αφυπνιστών της νεολαίας παραμένουν προβληματισμοί. Γιατί; Είναι τόσο δύσκολο να οδηγηθείτε σε προτάσεις; Δράσεις; Τουλάχιστον παραδοχές; Π.χ. Ναι, οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται τα πράγματα καλύτερα από σας ή, ναι, σε αυτό τον αγώνα της καταστροφής της Γης είσαστε πλέον μόνοι σας (όχι εντελώς έχουν και την Κίνα και μερικούς άλλους μαζί...). Μήπως πρέπει να περιμένουμε άλλα 10 χρόνια για να ακούσουμε τέτοιες απόψεις από αντίστοιχου βεληνεκούς αμερικανικές παραγωγές;
Για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα κάτι περισσότερο. Δεν είμαι από αυτούς που θεωρούν τους Αμερικάνους αμόρφωτους, αγεωγράφητους και ηλίθιους, αλλά έχω αρκετά πειστεί ότι οι ρυθμοί αντίληψης των πραγμάτων σε αυτή τη χώρα δε συμβαδίζουν με τον υπόλοιπο κόσμο. Η ευελιξία στη σκέψη και στις αποφάσεις, το θάρρος της γνώμης, ο σωστός προσδιορισμός του λαού στον παγκόσμιο χάρτη, πάσχουν. Εντάξει, οι φωνές πληθαίνουν και τα σωστά μηνύματα εμφανίζονται, όμως περνάνε; Εδώ βρίσκονται για να μας διαψεύσουν...

Υ.Γ. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και με το The Kite Runner για το Αφγανιστάν αν και εκεί ακολουθείται διαφορετική οδός: Δεν υπάρχει ξεκάθαρη πολιτική θέση και η ταινία επικεντρώνεται στο ανθρώπινο δράμα, κάτι που από τη μια μεριά είναι σεβαστό για τους σκοπούς του δημιουργού της ταινίας, από την άλλη όμως ύποπτο και άσχημο για ένα τόσο σοβαρό και γεμάτο πληγές θέμα όπως η ιστορία αυτής της χώρας.